Handelingsgericht onderzoek

Onderzoek kan plaatsvinden als er vragen zijn over het functioneren. Dat kunnen bijvoorbeeld vragen zijn over de capaciteiten (intelligentie) van een kind, of vragen naar aanleiding van bepaald gedrag, dat afwijkend lijkt of niet wordt begrepen. Misschien zijn er vermoedens in een bepaalde richting. Om zicht te krijgen op de sterke en zwakke kanten van een kind kan handelingsgericht onderzoek worden ingezet.  Afhankelijk van de vraag worden kwalitatieve en kwantiatieve gegevens verzameld. Denk daarbij aan informatie van ouders, leerkrachten/docenten, testen, vragenlijsten en observaties van het kind tijdens het onderzoek en eventueel ook in de schoolsituatie. Samen leiden deze gegevens tot een beeld van wat een kind goed kan en waar het meer moeite mee heeft. Vervolgens worden aandachtspunten en adviezen geformuleerd, gericht op wat een kind nodig heeft. 

Binnen Psychologie in de Klas zijn we terughoudend met 'labels'.  We diagnostiseren alleen als dat zinvol is. Liever kijken we naar het totale plaatje met sterktes en zwaktes om vandaaruit te kijken waar het kind mee geholpen is. We kijken niet alleen naar gedrag, maar vooral naar wat daar aan ten grondslag ligt. We zien onderzoek niet als absolute uitkomst, maar als onderdeel van een proces. 

Bijvoorbeeld: het vermoeden bestaat dat een kind meer kan dan het nu laat zien op school. Een intelligentie-onderzoek kan dan inzicht geven in de sterke en minder sterke kanten binnen het intelligentieprofiel. Misschien kan het kind heel goed redeneren, maar heeft het last van een verminderde cogntieve efficiëntie, doordat het bijvoorbeeld een minder sterk werkgeheugen heeft of niet weet hoe iets aan te pakken als het niet goed te beredeneren is. Uit de observaties tijdens de testafname krijgen we vaak veel extra informatie, bijvoorbeeld over hoe een kind te werk gaat, of het snel afgeleid raakt door omgevingsprikkels en hoe het kind omgaat met frustratie.

Het gebruik van een meetinstrument is nooit een doel op zich. Een psychologische vragenlijst of test is bedoeld als objectivering, onderbouwing of ondersteuning bij (handelingsgerichte) diagnostiek en begeleiding. De instrumenten waar Psychologie in de Klas mee werkt zijn allemaal wetenschappelijk onderbouwd en bedoeld om een betrouwbare en praktische bijdrage te leveren aan de beoordeling van capaciteiten of problemen. Uit onderzoek komen aanwijzingen en op basis van onderzoek kunnen adviezen worden geformuleerd. Maar het is belangrijk je te realiseren dat onderzoek alleen nooit dé oplossing is voor een probleem. 

We bieden drie vormen van onderzoek aan, die vaak ook met elkaar gecombineerd worden: